Agenda
Online Seminar ‘Designing Deserts? Een eeuw aan Kempense landschapsverandering, 1750-1850’
~ because the seminar will be in Dutch, info in Dutch only ~
Het Interfacultair Centrum Agrarische Geschiedenis (ICAG) aan de KU Leuven organiseert op 24 maart 2025 het online seminar ‘Designing desert? Een eeuw aan Kempense landschapsverandering, 1750-1850’. Sprekers zijn PhD-kandidaten Seb Verlinden, verbonden aan het ICAG en Pieter-Jan Reynaert, verbonden aan het Centrum voor Landschapsarcheologie, beiden werkzaam aan de KU Leuven.
Het beeld dat de Kempen uit niets dan droge en onvruchtbare “woeste” zandgronden bestaat kent zijn oorsprong in de 18e- en 19e-eeuwse geschiedschrijving. Dat traditionele narratief over de Kempen klopt echter niet met het lappendeken van snel afwisselende natte en droge gronden die de streek rijk is. Zeker de natte gebieden hebben daarbij (te) weinig aandacht gekregen, mogelijk omwille van hun schaarsheid in het hedendaagse landschap. De laatste 50 à 60 jaar zijn ruwweg 75 procent van de Vlaamse wetlands verdwenen, een beeld dat ook geldig is voor de Kempen. Als voornaamste oorzaken wordt vaak met de vinger gewezen naar klimaatverandering, verharding en twintigste-eeuwse drainage.
De drainage of ontwatering van ‘waterzieke gronden’ gaat echter verder terug dan de twintigste eeuw. Vanaf midden achttiende eeuw werden juist de onvruchtbaar geachte Kempen het doelwit van ambitieuze ontginningspogingen. De vele natte heide, broeken en moerasgebieden zorgden ervoor dat ook hier drainage bij aan te pas kwam. De wortels van de huidige waterhuishouding — inclusief droogteproblematiek — liggen mogelijk bij deze pioniersdrainage.
Hoe is het Kempens landschap veranderd, en waarom? Wie zat achter de — soms succesvolle, soms faliekant mislukte — ontginningspogingen tussen 1750 en 1850? Het Designing Deserts-project probeert deze vragen in de komende jaren te beantwoorden door de lens van de historische en landschapsarcheologische disciplines. In deze lezing wordt aan de hand van historische kaarten en bronnen een eeuw aan Kempense landschapsverandering letterlijk in kaart gebracht.
Deelname is online en gratis. Aangezien de deelnemerslink enige dagen tevoren zal worden toegezonden, wordt aanmelding ruim voor het seminar aangeraden.
